Ukr.Biochem.J. 2020; Том 92, № 1, січень-лютий, c. 66-74

doi: https://doi.org/10.15407/ubj92.01.066

Вплив метотрексату на біохімічнi показники хворих на псоріаз залежно від генотипів генa MTHFR

О. М. Федота1, Л. В. Рощенюк2,3, Т. В. Тижненко1,
Н. Г. Пузік1,3, В. М. Воронцов1, П. П. Рижко1

1Харківський національний університет імені В. Н. Каразіна, Україна;
2Харківський обласний клінічний шкірно-венерологічний диспансер №1, Україна;
3Харківський національний медичний університет, Україна;
e-mail: tyzhnenko@ukr.net

Отримано: 13 червня 2019; Затверджено: 29 листопада 2019

Метотрексат (MTХ) є протизапальним та імуносупресивним препаратом, а також антагоністом ензиму дигідрофолатредуктази. Клінічні дані свідчать, що відмінності у відповіді пацієнтів із різними хворобами на МТХ пов’язані з поліморфними варіантами генів, що регулюють метаболізм­ фолату. Метою роботи був аналіз впливу метотрексату на біохімічні показники хворих на псоріаз із поліморфними варіантами гена метилентетрагідро-фолатредуктази (MTHFR). Досліджено ефекти двох однонуклеотидних поліморфізмів гена MTHFR: C677T і A1298C. Після прийому метотрексату в пацієнтів із різними генотипами за обома поліморфними варіантами гена MTHFR спостерігалося збільшення рівня аланінамінотрансферази та аспартатамінотрансферази вище діапазону референсних значень. У пацієнтів із генотипами СС, СТ, ТТ та генотипом АА за полiморфними варіантами C677Т та А1298С гена MTHFR було виявлено значні відмінності в рівнях α-амілази до та після лікування метотрексатом. Аналіз біохімічних показників хворих на артропатичний та вульгарний псоріаз показав, що позитивний вплив лікування метатраксатом пов’язаний з наявнiстю алелей дикого типу за обома полiморфними варiантами, а неефективнiсть метотрексату за дослiдженими полiморфiзмами пов’язана з дигетерозиготним генотипом. Найбільшу кількість курців виявлено в групі з CTAA генотипом (37,5%), тоді як серед пацієнтів з TTAA та більшості хворих з CCAA генотипами курців не виявлено. Одержані дані можуть бути використані для персоналізованої терапії хворих на псоріаз із урахуванням генетичних особливостей пацієнтів.

Ключові слова: , , , , , ,


Посилання:

  1. Zhylkova IS, Sotnik NN, Yegunkova OV, Feskov OM, Fedota OM. Analysis of single nucleotide polymorphisms G919A and A2039G of gene FSHR in infertile men. Cytol Genet. 2018;52(2):132-138.   CrossRef
  2. Abulezz R, Alhamdan H, Khan MA. Use of a strategic plan for the clinical pharmacy section in a tertiary care center. J Basic Clin Pharma. 2018;9(3):289-293.
  3. Global report on psoriasis [Electronic resource]. Publications of the World Health Organization / WHO Library Cataloguing-in-Publication Data, 2016. 48 p. Regime of access : http://www.who.int.
  4. Raaby L, Ahlehoff O, de Thurah A. Psoriasis and cardiovascular events: updating the evidence. Arch Dermatol Res. 2017 Apr;309(3):225-228. PubMed, CrossRef
  5. Fedota O, Roschenyuk L, Tyzhnenko T, Merenkova I, Vorontsov V. Pharmacogenetic effects of methotrexate (MTX) in Ukrainian patients depending on the MTHFR genotypes (clinical cases). Georgian Med News. 2018 Jun;(279):111-117. PubMed
  6. Gossec L, Smolen JS, Ramiro S, de Wit M, Cutolo M, Dougados M, Emery P, Landewé R, Oliver S, Aletaha D, Betteridge N, Braun J, Burmester G, Cañete JD, Damjanov N, FitzGerald O, Haglund E, Helliwell P, Kvien TK, Lories R, Luger T, Maccarone M, Marzo-Ortega H, McGonagle D, McInnes IB, Olivieri I, Pavelka K, Schett G, Sieper J, van den Bosch F, Veale DJ, Wollenhaupt J, Zink A, van der Heijde D. European League Against Rheumatism (EULAR) recommendations for the management of psoriatic arthritis with pharmacological therapies: 2015 update. Ann Rheum Dis. 2016 Mar;75(3):499-510. PubMed, CrossRef
  7. Fedota O, Roshchenyuk L, Sadovnychenko I, Merenkova I, Gontar I, Vorontsov V. Analysis of one-carbon metabolism genes and epidermal differentiation complex in patients with ichthyosis vulgaris. Georgian Med News. 2017 Mar;(264):90-97. (In Russian). PubMed
  8. Xia LZ, Liu Y, Xu XZ, Jiang PC, Ma G, Bu XF, Zhang YJ, Yu F, Xu KS, Li H.  Methylenetetrahydrofolate reductase C677T and A1298C polymorphisms and gastric cancer susceptibility. World J Gastroenterol. 2014 Aug 28;20(32):11429-38. PubMed, PubMed, CrossRef
  9. Gonen N, Assaraf YG. Antifolates in cancer therapy: structure, activity and mechanisms of drug resistance. Drug Resist Updat. 2012 Aug;15(4):183-210. PubMed, CrossRef
  10. Lopez-Olivo MA, Siddhanamatha HR, Shea B, Tugwell P, Wells GA, Suarez-Almazor ME. Methotrexate for treating rheumatoid arthritis. Cochrane Database Syst Rev. 2014 Jun 10;(6):CD000957. PubMed, CrossRef
  11. Castaldo P, Magi S, Nasti AA, Arcangeli S, Lariccia V, Alesi N, Tocchini M, Amoroso S. Clinical pharmacogenetics of methotrexate. Curr Drug Metab. 2011 Mar;12(3):278-86. PubMed, CrossRef
  12. Umerez M, Gutierrez-Camino Á, Muñoz-Maldonado C, Martin-Guerrero I, Garcia-Orad A. MTHFR polymorphisms in childhood acute lymphoblastic leukemia: influence on methotrexate therapy. Pharmgenomics Pers Med. 2017 Mar 27;10:69-78. PubMed, PubMedCentral, CrossRef
  13. Hirotaka D, Akemi T, Masahiko M. Analysis of single nucleotide polymorphisms of methylenetetrahydrofolate reductase in Japanese psoriasis patients. Bull Yamaguchi Med School. 2010;57(3-4):41-48.
  14. Warren RB, Smith RL, Campalani E, Eyre S, Smith CH, Barker JN, Worthington J, Griffiths CE. Outcomes of methotrexate therapy for psoriasis and relationship to genetic polymorphisms. Br J Dermatol. 2009 Feb;160(2):438-41. PubMed, PubMedCentral, CrossRef
  15. Berkani LM, Rahal F, Allam I, Mouaki Benani S, Laadjouz A, Djidjik R. Association of MTHFR C677T and A1298C gene polymorphisms with methotrexate efficiency and toxicity in Algerian rheumatoid arthritis patients. Heliyon. 2017 Dec 1;3(11):e00467. PubMed, PubMed, CrossRef
  16. Fedota AM, Ryzhko PP, Roshenyuk LV, Vorontsov VM, Solodyankin AS, Solodyankina YeS.  C677T polymorphism of MTHFR gene in psoriasis patients. Bull Karazin Kharkiv Nat Univ. Ser Biol. 2010. 12(920): 37-41.
  17. Bagheri M, Rad IA, Omrani MD,  Nanbakhsh F. C677T and A1298C Mutations in the Methylenetetrahydrofolate Reductase Gene in Patients with Recurrent Abortion from the Iranian Azeri Turkish. Int J Fertil Steril. 2010;4(3):134-139.
  18. Unified clinical protocol of primary, secondary (specialized), tertiary (highly specialized) medical aid. Psoriasis, including psoriatic arthropathies. Kyiv: Publishing House “KIM”, 2016. 68 p.
  19. Lv S, Fan H, Li J, Yang H, Huang J, Shu X, Zhang L, Xu Y, Li X, Zuo J, Xiao C. Genetic Polymorphisms of TYMS, MTHFR, ATIC, MTR, and MTRR Are Related to the Outcome of Methotrexate Therapy for Rheumatoid Arthritis in a Chinese Population. Front Pharmacol. 2018 Nov 28;9:1390. PubMed, PubMedCentral, CrossRef
  20. Saviola G, Abdi-Ali L, Sacco S, Comini L, Plewnia K, Rossi M, Orrico A. Complete clinical and functional recovery following low-dose methotrexate related paraparesis in a patient with compound c.1298A>C AND c.677C>T MTHFR polymorphism: A case report. Medicine (Baltimore). 2018 Dec;97(49):e13350.
  21. Nakajima K, Nemoto T, Muneyuki T, Kakei M, Fuchigami H, Munakata H. Low serum amylase in association with metabolic syndrome and diabetes: A community-based study. Cardiovasc Diabetol. 2011 Apr 17;10:34. PubMed, PubMedCentral, CrossRef
  22. Tokuyama H, Kawamura H, Fujimoto M, Kobayashi K, Nieda M, Okazawa T, Takemoto M, Shimada F. A low-grade increase of serum pancreatic exocrine enzyme levels by dipeptidyl peptidase-4 inhibitor in patients with type 2 diabetes. Diabetes Res Clin Pract. 2013 Jun;100(3):e66-9. PubMed, CrossRef
  23. Zappacosta B, Graziano M, Persichilli S, Di Castelnuovo A, Mastroiacovo P, Iacoviello L. 5,10-Methylenetetrahydrofolate reductase (MTHFR) C677T and A1298C polymorphisms: genotype frequency and association with homocysteine and folate levels in middle-southern Italian adults. Cell Biochem Funct. 2014 Jan;32(1):1-4. PubMed, CrossRef
  24. Welzel TM, Katki HA, Sakoda LC, Evans AA, London WT, Chen G, O’Broin S, Shen FM, Lin WY, McGlynn KA. Blood folate levels and risk of liver damage and hepatocellular carcinoma in a prospective high-risk cohort. Cancer Epidemiol Biomarkers Prev. 2007 Jun;16(6):1279-82. PubMed, CrossRef
  25. Haj Mouhamed D, Ezzaher A, Neffati F, Douki W, Najjar MF. Effect of cigarette smoking on plasma homocysteine concentrations.  Clin Chem Lab Med. 2011 Mar;49(3):479-83. PubMed, CrossRef

Creative CommonsThis work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.